Yurtdışına çıkan özellikle de zor vize veren ülkelere giden herkes vize alım sürecinde yaşadığı zorluklar sebebiyle Yeşil Pasaport konusunu araştırmaya başlıyor. Kim istemez ki vize derdi olmadan yurtdışına gitmek, hele bir de Bulgaristan’a yemek yemeye giden Yeşil pasaport sahiplerinin hikayelerini dinleyince gerçekten özenmemek elde değil.
Yeşil Pasaport (Hususi Pasaport), genellikle devlet memurlarına verilen bir pasaport çeşidi olarak bilinse de kamu görevlilerinin çok küçük bir bölümünün sahip olduğu ayrıcalıklı bir pasaport türüdür. Aşağıda yeşil pasaport nedir, doğru bilinen yanlışlar nelerdir ve yeşil pasaport kimlere verilir gibi aklınıza gelen tüm soruların cevabını bulabilirsiniz.
>> Yeşil Pasaport Nedir?
>> Yeşil Pasaport Kimlere Verilir?
>> Yeşil Pasaport Süresi
>> Aile Sebebiyle Yeşil Pasaport Nasıl Alınır?
>> Öğretmenler Ne Zaman Yeşil Pasaport Alabilir?
>> Yeşil Pasaport Ücreti
>> Yeşil Pasaport Yurtdışı Çıkış Harcı
Yeşil Pasaport Nedir?
Hususi damgalı pasaport olarak da bilinen yeşil pasaport yaklaşık 160 ülkeye vizesiz seyahat hakkına sahip olmanızı sağlayan bir pasaport türüdür. Evet yanlış duymadınız yeşil pasaport ile 160 ülkeye vize almadan gidebilirsiniz. Dünyada en geçerli ve ayrıcalıklı pasaport sizin de tahmin edebileceğiniz gibi Amerikan pasaportudur ve bu pasaport 174 ülkede dolaşım ayrıcalığına sahiptir. Kısacası Yeşil pasaport ile neredeyse Amerikan pasaportu kadar ayrıcalıklı bir pasaporta sahip oluyorsunuz.
Yeşil Pasaport Kimlere Verilir?
Bu kadar ayrıcalığa sahip bir pasaport söz konusu olunca herkesin aklına ilk gelen soru ‘ben de yeşil pasaport alabilir miyim?’ şeklinde olacaktır. Ancak peşin peşin söyleyelim yeşil pasaport her isteyenin alabildiği bir pasaport değil hatta ailenizde kamu görevlisi, bürokrat ya da ihracat ile uğraşan herhangi biri yoksa hiç heveslenmeyin deriz. Aşağıda Yeşil pasaport kimlere verilir madde madde açıkladık, umarım size de bir tanesi uyar ve özgürce seyahat etmenin tadını çıkarabilirsiniz.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi eski üyeleri;
Diğer bir deyişle eski millet vekilleri Yeşil pasaport alabiliyorlar, görevleri esnasında ise Siyah pasaport kullanıyorlar - Eski Bakanlar;
Eski milletvekilleri ile aynı haklara sahipler görevleri boyunca Siyah pasaport, görevleri bittikten sonra da Yeşil pasaport kullanıyorlar. - Birinci, İkinci ve Üçüncü derecede kadrolu ya da sözleşmeli olarak çalışan devlet memurlarına;
Halk arasında tüm devlet memurlarının Yeşil pasaport alabileceği gibi yanlış bir kanı var ancak yalnızca belirli bir kıdeme erişen devlet memurları Yeşil pasaport alabilir. Memurların kıdemi derece ve kademe olarak belirlenir, örneğin en düşük derece 13 ve en düşük kademe 1’dir. Herkes aynı derecede başlamaz, lisans mezunları 9 derece olarak başlarken lise mezunları 13’ten başlar. Buna göre bir lisans mezunu memuriyete 9/1 olarak başlar ve Yeşil pasaport alabilmesi için en az 3/1 olması gerekir. Sicilinde herhangi bir problem olmayan memurların derecesi üç yılda bir, kademe ise yılda bir ilerler. - Birinci, İkinci ve Üçüncü derecede kadrolu ya da sözleşmeli olarak çalışırken emekli olan devlet memurlarına;
Emekli olmak herhangi bir hak kaybına sebep olmuyor ve bu derecelerde çalıştıysanız Yeşil pasaport alabiliyorsunuz. - İl ve İlçe belediye başkanlarına;
Yalnızca görevleri süresince Yeşil pasaport kullanabilirler. - İhracat yapan iş adamları ya da firma yetkililerine;
Şirketin son üç yıldaki ihracat tutarının ortalaması Bakanlığın her yıl yeniden belirlediği tutarın üstünde olması gerekmektedir. Son belirlenen tutarın 1 milyon Amerikan Doları olduğunu belirtmekte fayda var, 3 yıllık ortalamanız bunun altındaysa Yeşil pasaport için biraz daha çalışmanız gerekecek.
Yeşil Pasaport Süresi
Yukarıda bahsettiğimiz şartları saylıyorsanız en fazla beş yıllık Yeşil pasaport alabilirsiniz. Pasaportunuzun süresi dolduktan sonra hala şartları sağlıyorsanız yeniden pasaport çıkartabilirsiniz.
Aile Sebebiyle Yeşil Pasaport Nasıl Alınır?
Ailenizde Yeşil pasaport sahibi kimseler varsa siz de kolay yoldan bu ayrıcalıklı pasaporta sahip olabilirsiniz. Ancak kapsam oldukça dar, eşiniz ya da ebeveynlerinizin Yeşil pasaportu varsa ve aşağıdaki şartları da sağlıyorsanız hemen başvuru yapıp Yeşil pasaportunuzu alabilirsiniz.
Eş Aracılığıyla Yeşil Pasaport
Eşiniz Yeşil pasaport şartlarını sağlıyorsa kendisinin pasaportu olmasa dahi farklı hiç bir şart aranmadan siz Yeşil pasaport alabilirsiniz.
18 Yaşından Küçükler İçin Yeşil Pasaport
Anne ya da babanız Yeşil pasaport sahibiyse siz de 18 yaşınızı doldurana kadar bu haktan faydalanabilirsiniz.
18 Yaşından Büyükler İçin Yeşil Pasaport
Öğrenci ve bekar olduğunuz sürece gelir getiren herhangi bir işte çalışmıyor ve ailenizle yaşıyorsanız 25 yaşına kadar anne ve babanızın üzerinden Yeşil pasaport alabilirsiniz. Bu şartları sağlayarak Yeşil pasaport aldıysanız, öğrenciliğiniz biterse, evlenirseniz ya da bir işte çalışmaya başlarsanız sahip olduğunuz Yeşil pasaport hakkını kaybedersiniz ve pasaportu iade etmeniz gerekir. Yasal olarak durum böyle ancak Türkiye’de işlerin birbirinden kopuk olarak ilerlemesi sonucu pek çok kişinin hakkını kaybetse bile Yeşil pasaportunu iade etmeden 25 yaşına kadar kullandığını biliyoruz.
Öğretmenler Ne Zaman Yeşil Pasaport Alabilir?
Öğretmenler için de şartlar memurlarla aynıdır yani kıdemleri en az 3/1 olmalıdır. Göreve 9/1 olarak başlarlar ve kademe her yıl derece ise 3 yılda bir artar. İlk yılın sonunda 9/2, ikinci yılın sonunda 9/3 ve üçüncü yılın sonunda 8/1 şeklinde kıdemler artar ve 3/1’e ulaştıklarında Yeşil pasaport almaya hak kazanırlar. Tabii ki bu ilerleme en iyi ihtimaldir, sicilde herhangi bir problem olduğu zaman kıdem artışı yapılmayabilir. Kısacası sicilinde hiç bir problem olmayan bir öğretmen minimum 15 yıl çalıştıktan sonra Yeşil pasaport almaya hak kazanır.
Yeşil Pasaport Ücreti
Bu pasaportun ayrıcalıklarından bir tanesi de pasaport harcından muaf tutulmasıdır. Bordo pasaport için hem pasaport harcı hem de defter bedeli ödenirken Yeşil pasaport için yalnızca defter bedeli ödenir, toplam Yeşil pasaport ücreti 108 TL‘dir.
Yeşil Pasaport Yurtdışı Çıkış Harcı
Yurtdışı çıkış harcı, Türkiye Cumhuriyeti pasaportu kullanarak ülke dışına çıkan tüm vatandaşlardan alınmaktadır. Dolayısıyla Yeşil pasaport sahipleri yurtdışı çıkış harcı öder, bu bedel 15 TL’dir.